Çin ve Bahamalar merkez bankası dijital para birimleri olan ulusal para birimlerinin dijital versiyonları için pilot uygulama yapıyor. Avrupa Merkez Bankası dijital bir Euro üzerine araştırmalarını sürdürüyorlar. Ve çoğu ülkenin merkez bankası ödemeler için dijital para birimlerini kullanma olasılığını aktif bir şekilde araştırıyor.
Bugün iki Alman ekonomist tarafından yayınlanan bir makalede tüm dijital para yaratma girişiminin başarısız olma riski taşıdığını çünkü bunun “bariz bir gerekçeden yoksun” olduğunu ve bu girişimlerin durdurulması gerektiğini belirtildi.
Avrupa politika analizi yayını VoxEu için makaleler yazan Almanyadaki Wuerzburg Üniversitesi Ekonomi bölümünden Peter Bofinger ve Thomas Hass özel bankalar mevduat sigortası ve çok çeşitli ürünler gibi faydalar sunarken merkez bankalarının bir değişim aracı olarak CBDClere fazla odaklandıklarını iddia ettiler.
Ekonomistler bir değişim aracı olarak kullanılacak CBDCler yerine uluslararası sistemde bir değer deposu görevi gören uluslarüstü dijital para birimlerini savundular.
Çözüm CBDCler Değil
Yazarlar en çok araştırılan tasarımlara bakıldığında merkez bankalarının piyasaya müdahale etmeden bir CBDC başlatmasının zor olacağını görüyorlar.
Bofinger ve Hass: “CBDClerle izledikleri hedeflerin şu anda özel sağlayıcılar tarafından tatmin edici bir şekilde karşılanmadığını göstermeleri gerekiyor. Ve finansal istikrar veya ödeme sisteminin istikrarı gibi kamu malları en iyi şekilde karşılanmasa bile CBDCnin yeterli çözüm olduğu açık değil.” dedi.
Dahası insanlar mevduatlarında zaten sigortası varken neden özel bir banka veya ödeme sisteminden ulusal olarak yürütülen bir sisteme geçmek ister? Bu soruya ekonomistler şöyle yanıt verdi: Elbette bir merkez bankasının müşteriler için rekabet eden özel bir bankadan daha fazla ürün sunabileceği için değil.
Yazarlara göre belki de en iyi CBDC türü ödemeleri kolaylaştırmak için değil değeri depolamak için bir CBDC türü olacaktır.
Son olarak CBDClerin uluslararası bir ekonomide kapsam açısından çok küçük olduğunu iddia ediyorlar. “Karşılaştırma ölçütü küresel ödemelerde söz sahibi olan PayPal tarafından belirleniyor. Yalnızca ulusal para birimiyle çalışabilen ve yalnızca sisteme özgü hesaplarla işlem yapabilen ulusal planlar ve CBDCler yerine çözümün birden çok para biriminde çalışabilirlik ve herhangi bir sisteme özgü olmaya uluslarüstü bir para birimi olması gerektiğini gösteriyor.”
Ekonomistler merkez bankalarına önemli bir uyarıda bulundular: “Merkez bankaları mevcut yaklaşımlarını sürdürmekte ısrar ederlerde CBDClerin devasa bir fiyasko olma riski çok yüksek.”
