İşte size kökenleri artıları ve eksileri ile kripto para dünyasının yıldızları.
Aşağıdaki listede en bilinen 10 kripto para birimi var. İlk 10 kripto paranın piyasa değeri toplam piyasanın yüzde 75inden fazlasını oluşturuyor.
2017 yılı kripto para birimleri için harika bir yıldı pazarın piyasa değeri Ocak 2017de 18 milyar dolardan Ocak 2018de 800 milyar dolara çıktı. Daha sonra fiyatların düştüğü ve piyasa değerinin Nisan 2018in başında 254 milyar dolara gerilediği büyük bir düzeltme gördük.
Biliyorum çoğunlukla fiyattaki heyecan temeldeki amaçtan önde gelir piyasada. Ama her şey fiyat değil bir de “değer” var.
Biz biraz da “değere” odaklanalım. İşte ilk 10 sıralaması.
Bitcoini tanımlamak için iki kelime yeterli merkezi olmayan ve dijital.
2008 yılında oluşturulan Bitcoin ilk kripto para birimi oldu. Bitcoin hakkındaki en ilginç şey onu kimin oluşturduğunun bilinmemesi.
Bitcoin elektronik ödeme yaparken bankalar ve kredi kartı şirketleri vb. merkezi aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor.
Arkadaşınıza 1 BTC ödemek isterseniz bankanızı dahil etmek zorunda kalmadan doğrudan yapabilirsiniz. Bitcoin için hedef ABD doları İngiliz sterlini Japon yeni gibi para birimlerine alternatif oluşturmak.
Bitcoin Artıları
• BTCnin ilk 10 kripto para birimi arasında olmasının nedenlerinden biri en eskisi en büyüğü olması ve daha fazla büyümesi için destek veren en büyük geliştirici/yatırımcı topluluğuna sahip olması.
• Tüm üst alışverişler ve cüzdanlar tarafından desteklendiğinden yeni başlayanlar için bile Bitcoin satın almak kolay.
• Büyük şirketler BTC’de ödemeleri kabul etmeye çoktan başladı.
Bitcoin Eksileri
• Çok yavaş işlem hızıyla Bitcoin ölçeklendirmede büyük zorluklarla karşı karşıya. Bir Bitcoin işlemi yaklaşık 10 dakika sürüyor.
• Madencilik konusunda Bitcoin enerji yoğun bir hale geldi. Bitcoin madenciliği artık yalnızca çok fazla elektrik kullanan pahalı süper güçlü donanım ile mümkün.
• Bitcoin göndermek için işlem ücretleri de tüm zamanların en yükseğinde.
Ethereum Bitcoinden sonra en değerli ikinci kripto para birimi . 2015 yılında Vitalik Buterin tarafından yaratılan Ethereum aslında kripto para biriminden çok daha fazlası.
Ethereum merkezi olmayan uygulamalar ve akıllı sözleşmeler geliştirmek için blok zinciri tabanlı bir platform. Ether Ethereumun blok zincirindeki tüm işlemler için kullanılan kripto para birimi.
Blockchain teknolojisini kullanan bir proje veya uygulama hakkında bir fikriniz varsa kendi blockchaininizi geliştirmenize gerek yok Ethereum var.
Ethereumun Artıları
• Akıllı sözleşmeler oluşturmak için en popüler platform kripto para birimi dünyasında “bir sonraki büyük şey” olarak kabul ediliyor.
• Ethereum diğer blok zincir projeleri için ICO başlatmak için harika bir platform sunuyor. 2017de 5.6 milyar dolar değerindeki ICOların çoğunluğu Ethereumda başlatıldı.
• Ethereum 10 dakika süren Bitcoin işlem hızına karşı birkaç saniye süren yüksek işlem hızına sahip.
Ethereum Eksileri
• Bitcoin gibi Ethereum da ölçeklenebilirlikle ilgili ciddi sorunlarla karşı karşıya. Ağ tıkanıklığına neden olan işlemleri doğrulamak için hala eski bir mekanizma kullanıyor. Bu Bitcoin’in kullandığı mekanizma yani tıpkı Bitcoin gibi Ethereum da çok fazla elektrik istiyor. Bununla birlikte Ethereumun enerji sorununa çözüm için aktif çalıştığını not etmek gerek.
• Ethereum yalnızca bir kodlama dilini destekliyor Solidity. Tek dil geliştiricilerin yeni bir dil öğrenmeleri gerektirdiğinden onlar için bir giriş engeli görevi görüyor.
• Ethereum benzer platformlar sunan ancak gelişmiş teknolojiye sahip NEO ve Cardano gibi kripto paralarla piyasada sert bir rekabetle karşı karşıya.
Çok güçlü temellere ve mükemmel bir ekibe sahip olan Ethereum en popüler kripto para birimleri arasındaki yerini kesinlikle hak ediyor.
Ripple uluslararası ödeme transferleri ile ilgili sorunları çözmeye odaklandığından benzersiz durumda. Uluslararası işlemleri hem hızlı hem de ucuz yapmak amacıyla 2012 yılında kuruldu.
Var olan toplam 100 milyar XRPnin 50 milyarı Rippleın arkasındaki şirkete ait. Bu durum kripto paraların çoğunluğunu elinde tutan merkezi bir varlığın bulunmadığı diğer kripto para birimine kıyasla çok farklı bir yaklaşım olarak karşımıza çıkıyor.
Ripple Artıları
• Uluslararası bir para transferi yaklaşık 3 işlem günü sürer. Öte yandan Ripple saniyeler içinde işlemin gerçekleşmesini sağlayabilir. Ayrıca Ripple’da ücretler finansal kurumlar ve diğer kripto para birimleri tarafından tahsil edilenlerle karşılaştırıldığında oldukça düşük.
• Ripple’ın hedefi çok net uluslararası ödemeler. Ripple ekibi belirli bir alanı hedef alan en iyi çözümleri sunmaya odaklı.
• Ripple gerçek dünyada test edilen birkaç kripto para birimi platformu arasında. Ripple birçok büyük finansal kurumla stratejik bağlara sahip ve şu anda American Express ve Santander tarafından kullanılmakta.
Ripple Dezavantajları
• Şirket kendi kripto parasının yarısına sahip olduğu için çoğu zaman merkezileşmiş olmakla eleştiriliyor çünkü bir merkezin yokluğu kripto para birimlerinin arkasındaki ana fikir.
• Ripplenin en büyük kullanıcısı olan bankalar ve finansal kurumlar uluslararası ödemeler için kendi çözümlerini geliştirmeye başladı.
Bitcoin geliştirici topluluğu Bitcoin kodunda gerekli olan değişikliklerle ilgili bir anlaşmaya varamayıp 2016 yılında BCHye geçti ve şu anda BCH en iyi 10 kripto para birimi arasında 4. Sırada.
BCH oluşturmanın amacı özellikle ölçeklenebilirlik ve işlem ücretleri ile ilgili olarak mevcut Bitcoin sorunlarının bazılarını çözmek.
Bitcoin Cash Artıları
• Bitcoin Cash işlemleri Bitcoin işlemlerinden daha hızlı.
• Ortalama Bitcoin işlem ücreti şu anda 18 dolar civarında ve bu ücret Bitcoin Cash için 0067 dolara seviyesinde.
Bitcoin Cash Eksileri
• BCH madenciliği Bitcoin madenciliği kadar pahalı ancak daha az getiri sağlar bu nedenle madenciler arasında bir favori değil.
• Bitcoin Cash diğer popüler kripto para biriminde olduğu kadar kolayca kullanılamıyor.
EOS Haziran 2017de bir ICO aracılığıyla başlatıldı.
EOS Bitshares ve blockchain tabanlı blog sitesi Steemit’in de kurucusu olan Dan Larimer tarafından yaratıldı.
EOS geliştiricilerin bir merkezi olmayan uygulamalar ve akıllı sözleşmeler inşa etmeleri için bir platform oluşturuyor.
EOS Artıları
• EOSnin Ethereumdan çok daha fazla ölçeklenebilir olması gerekiyor çünkü işlemleri doğrulamak için gelişmiş bir mekanizma kullanıyor. İddiaya göre saniyede 10.000100.000 işlem gerçekleştirebilecek.
• Diğer en iyi 10 kripto para biriminden farklı olarak EOS C ++ da dahil olmak üzere birçok dili desteklemekte.
• EOS kanıtlanmış bir sicile deneyimli bir ekibe sahip.
EOS Eksileri
• En büyük sorun platformun henüz başlatılmamış olması bu yüzden hiç kimse gerçekten ne kadar iyi veya kötü olacağını bilmiyor.
Cardano (ADA)
Cardano Eylül 2017de Ethereumun kurucusu Charles Hoskinson tarafından yaratıldı. Ethereum gibi Cardano da merkezi olmayan uygulamalar ve akıllı sözleşmeler için bir platform olarak geliştirildi.
Cardano üçüncü ve en ileri nesil blockchain teknolojisi olarak kabul ediliyor.
Cardanonun Artıları
• Cardano blok zincirinin geliştirilmesine katkıda bulunan küresel araştırmacılar ve bilim insanlarından oluşan bir akademik topluluk tarafından destekleniyor.
• Cardano saniyede 257 işlem yapabilme özelliğine sahip Ethereumdan çok daha ölçeklenebilir.
• Cardano birlikte çalışabilirlik sağlamayı amaçlıyor; bu farklı kripto para birimleri ve altyapıları ile kesintisiz bir şekilde etkileşime girebileceği anlamına geliyor.
Cardano Eksileri
• Cardano tarafından önerilen pek çok fikir henüz nihai üründe geliştirilmedi.
• Ethereumdan EOS ve NEOya kadar bu alanda büyük bir rekabet var.
Litecoin (LTC)
Litecoin 2011 yılında eski bir Google çalışanı olan Charlie Lee tarafından yaratıldı. Geliştirmek amacıyla Bitcoinin üzerine inşa edildi.
Litecoin Artıları
• Bir Bitcoin işlemini tamamlamak için 10 dakika sürerken Litecoin işlemi 25 dakika civarında sürüyor.
• Ortalama Litecoin işlem ücreti 0179 dolar civarında (Bitcoin 18 dolar)
Litecoin Eksileri
• İşlem hızı dışında Litecoinin onu diğerlerinden önemli ölçüde ayıran başka bir özelliği yok. (mahremiyet akıllı sözleşmeler ve uluslararası ödemeler vb.alanlar)
• Bitcoin madenciliği gibi Litecoin madenciliği de pahalı ve uzmanlaşmış güçlü donanıma sahip olanlarla sınırlı.
Stellar (XLM)
Stellar 2014 yılında Rippleın da kurucusu olan Jed McCaleb tarafından kuruldu ve Stellar Kalkınma Vakfı doğdu. Ripple gibi Stellar da sınır ötesi ödemeleri daha verimli hale getirmeye odaklanıyor.
Stellar için diğer tüm popüler şifreleme risklerine kıyasla öne çıkan bir şey Stellar Kalkınma Vakfının kar amacı gütmeyen bir organizasyon olması.
Stelların Artıları
• Stellar en yakın rakibi Ripple ile kıyaslandığında daha ademi merkeziyetçi. Ayrıca kar amacı gütmeyen kuruluş olarak diğerlerinden daha fazla güven veriyor.
• Stellar 30dan fazla bankayla ve Deloitte ve IBM gibi kuruluşlarla stratejik ortaklıklar sağlamış durumda.
Stellar Eksileri
• En iyi 10 kripto para birimi listemizdeki Ripple dahil uluslararası ödemeler alanını hedef alan birçok para var. Yani Stellar’ın içinde olduğu alanda rekabet sert.
IOTA
2015 yılında kurulan IOTA benzer kripto paraların en eşsiz olanı. Blockchain teknolojisinden ziyade “Tangle” adlı yeni bir protokolü kullanan tek isim.
Nesneler arasında internet üzerinden iletişim sağlayan bir teknoloji olan Nesnelerin İnternetini (IoT) duymuşsunuzdur. IOTA bu teknolojiyi daha güvenli kesintisiz ve ölçeklenebilir hale getirmeye odaklanmış.
IOTAnın Artıları
• IOTAnın diğer tüm şifreleme risklerine göre sunduğu en büyük avantaj sıfır işlem ücreti .
• Diğer tüm kripto para birimleri ölçeklenebilirlik sorunları ile mücadele ederken IOTAnın teknolojisi sonsuz ölçeklenebilirlik vaat ediyor.
IOTA Eksileri
• IOTA bir başka sektörün başarısı üzerine bahis yapıyor Nesnelerin İnterneti. Bu durum IOTA’yı geleceğini diğer para birimlerinden daha tahmin edilemez kılıyor.
• MIT Media Lab son zamanlarda Tangle’da bir güvenlik sorunu keşfetmişti.
• Eğer büyük IoT oyuncuları kendi kripto para birimlerini geliştirirse IOTA sert bir rekabetle karşı karşıya kalabilir.
NEO
Çin kripto para birimi olan NEO 2014 yılında Da Hongfei tarafından yaratıldı. Ethereum’a benzemesi nedeniyle NEO “Çin Ethereum’u” olarak adlandırılıyor. NEO akıllı sözleşmelerin geliştirilmesi ve ICOların başlatılması için blok zincir tabanlı bir platform sunuyor.
NEOnun Artıları
• NEO Ethereumun saniyede 15 işlemiyle karşılaştırıldığında saniyede 10.000 işlem gerçekleştirebilir.
• Ethereum yalnızca bir programlama dilini desteklerken NEO C ++ C # Go Java gibi birden fazla dili destekleyerek programcılar arasında favori olmasını sağlıyor.
• Muazzam Çin ve Asya pazarlarında açık bir avantaj sağlayan Çin hükümetinin desteğinden faydalanıyor.
NEO Eksileri
• Devlet desteğine bağlı olduğu için Çin hükümetinin olumsuz politikalarla ortaya çıkması halinde büyük zarar alabilir.
• En iyi 10 listesinde olan Ethereum Cardano EOS gibi ciddi rekabetin yaşandığı ortamda en rekabetçi segmenti hedeflemektedir.
Yararlanılan kaynaklar:
The Telegraph
Bitdegree.org
Cnbc.com
Erdoğan TURAN @erdogan_turann
