Uluslararası Para Fonu yani IMF twitter’da kriptoparalar
hakkında bir video yayınladı.
Video özellikle Türkiye dışındaki kriptopara camiasında
heyecan yarattı. En büyük milletlerarası para otoritelerinden biri
kriptoparaları tanımıştı. Ne güzeldi. IMF’ye kendi sevdiği kriptoparaları
önerenler mi ararsınız kriptoparalardan paranın evriminde bir sonraki aşama
diye bahsedilmesine sevinenler mi?
Oysa video dikkatli gözler için tehlike çanları çaldırıyor.
Nasıl mı?
IMF Aslında bu videoda kendi çıkartacağı merkezi kontrol
altında olan sınırsız basılacak yeni bir kriptoparanın propagandasını yapıyor.
Kriptoparaların ve özellikle Bitcoin’in en önemli ayırıcı
özellikleri olan merkeziyetsizlik halka açık veritabanı ve sınırlı para arzı
kavramlarından hiç bahsetmiyor.
Kriptoparaların avantajlarını sayarken parasal işlemlerde üçüncü tarafları ortadan
kaldırması daha hızlı işlem yapması ve özellikle uluslararası işlemleri ucuza
gerçekleştirmesi özellikleri sayılıyor. Bu özellikler Bitcoin gibi herhangi bir
merkezi olmayan bağımsız kriptoparaların özellikleri değil. Bitcoin hızlı değil
ve bazı durumlarda işlem ücretleri çok yukarılara da çıkabiliyor.
Bitcoini değerli kılan bugünkü merkez bankaları paraları
gibi sınırsız üretilmemesi. Bugünkü merkez bankası paraları başta dolar olmak
üzere sürekli hiçbir sınır olmadan üretildiği için özellikle uzun vadede büyük
değer kaybı yaşıyor. Amerikan Doları bile son 100 yılda satın alma gücünün
%99’unu kaybetti. Oysa Bitcoin sınırlı arza dayanan yapısıyla son 11 yılda
dolara karşı değerini 230 bin kat civarında arttırdı. Yani sınırsız paralar
halkları enflasyon altında ezerken Bitcoin gibi sınırlı paralar enflasyona
karşı bir ümit olarak ortaya çıkıyor. IMF’in kriptopara tarifinde ise sınırlı
arz özelliği bir ihtimal olarak bile yer almıyor.
IMF Kriptoparaların dezavantajlarını sayarken de adeta
Bitcoin’i tarif ediyor. Yavaş bazı işlemler takip edilemiyor ve fiyatı çok
dalgalı diyor. Bu camiada hızlı değeri sabit bir sürü kriptopara var. IMF
onları görmüyor. Bitcoinin özelliklerini sayıp bu “tu kaka” diyor.
IMF dezavantajların giderilebileceğini yani Bitcoin vb merkezi
kontrolde olmayan sınırlı kriptoparaların etkisizleştirilebileceğini ve daha
‘iyi’ bir kriptoparanın mümkün olduğunu anlatıyor. IMF tarifine göre daha iyi
kriptopara: Bir merkezden (yani IMF’ten) kontrol edilecek sınırsız arz ile
üretilecek tüm işlemleri IMF’in takip edebileceği bugün yavaş ve pahalı olan
SWIFTdolar yerine uluslararası ödemelerde kullanılabilecek ve banka hesabı
olmayan fakat cep telefonu olan milyarlarca insana da ulaşılabilecek (yani
onları da kontrol altına alabilecek) yeni bir kriptopara.
Uluslararası büyük sermaye sahipleri on yıllar önce IMF’i
geleceğin dünya Merkez Bankası olarak tasarlamıştı. Henüz bu role geçmemiş olan
IMF uzun yıllar özellikle gelişmekte olan ülkeleri düşük faiz aldatmacası ile
yüklü miktarlarda borçlandırdı. Böylece bu ülkelerin siyasi karar alma
mekanizmalarına adeta el koydu. Elbette siyasi karar mekanizmaları uluslararası
büyük sermayenin çıkarları için kontrol altına alınıyordu.
Bugün uluslararası sermaye küreselleşme ideolojisinin gün
geçtikçe zemin yitirdiğine şahit oluyor. İngiltere ve ABD gibi eski büyük
sermaye merkezlerinde bile milliyetçi ve korumacı politikalar güç kazanıyor.
IMF’nin çıkarlarını savunduğu çevreler artık dolardan
ümidini kesti. Çünkü çok fazla dolar basıldı. Sadece kendilerine ait sınırsız
ve ABD’nin de müdahale edemeyeceği yeni bir para birimi peşindeler. Blockchain
teknolojisi ile ABD’nin veya herhangi bir ulus devletin müdahale edemeyeceği
böyle bir yeni kripto para oluşturabilirler.
IMF’in masum görünen bu videosu hem ulus devletlerin milli
para birimlerine hem de Bitcoin gibi bağımsız sınırlı para arzı politikası ile
tüm dünya halklarına enflasyona karşı koruma sağlayan kripto paralara karşı
tehlikeli bir proje peşinde olduklarını gösteriyor. IMF’in hayalinde aslında tamamen
merkezi tüm dünyadaki finansal işlemleri takip edebileceği ve enflasyonist
yapısı ile büyük sermaye sahiplerine küresel ölçekte yüklü artıdeğer
aktarımına devam edebileceği bir yeni kriptopara birimi oluşturmak var.
Üstelik bu hayalin sağlam kökleri var. Videonun sonunda
Haziran 2018 tarihi veriliyor. Yani The Economist dergisinin meşhur 1988
kapağında 30 yıl sonra geleceği belirtilen yeni dünya para birimi için verilen
tarih.
Ancak teknolojinin ve dünya ekonomi politiğinin gelişimi bu
düşünceleri hayal safhasında bırakacak gibi görünüyor.
