Üretimi sınırlı olan parasal varlıklar Altın Gümüş ya da
Bitcoin bu sene biraz değer kazandı ya; bir koro hemen olumsuz söylemlere
sarıldı.
Yok efendim Altın ne işe yararmış yenilir miymiş içilir
miymiş? Altın kullananlar azgelişmiş ülkelermiş. Altın ithal etmesek cari
açığımız kapanırmış. Altın Gümüş hatta Bitcoin madenciliği için bu kadar
enerji kaynak vs harcamak israfmış. Modern para sistemi zaten bedavaya para
üretebiliyormuş o zaman Altın vb ne gerek varmış? Vs vs. Elbette bu ‘yalan
dolan’ın ulaştığı yer paranızı borsa ya da emlak varlıklarına yatırın oluyor.
Ekonomide en kıymetli hizmet ya da varlıklardan bir tanesi
çalışan bir para sistemidir. Bugünkü ‘modern’ ‘harika’ para sistemimiz
çalışmıyor mu? Alışverişe çıktığımızda alıyoruz veriyoruz tıkırtıkır çalışıyor.
Öyle mi? Sadece bu yeterli mi?
Bugünkü rezerv paralar herhangi bir sınır olmadan
üretiliyor. Para miktarı ekonomik büyümeden daha hızlı arttığı için bütün
paralarda az çok enflasyon var. Dünyanın en geçerli en güvenilir rezerv para
birimi dolar bile son 100 yılda satın alma değerinin %95’inden fazlasını
kaybetti. Varın diğer para birimlerini siz düşünün. Yani çağdaş sınırsız kağıt
paralar hesap birimi alışveriş vb işlevlerini sorunsuz yerine getiriyor ama en
önemli fonksiyonunu yani değer saklamayı gerçekleştiremiyor.
Böyle olunca günümüz parasını kullanan kitleler para
biriktiremiyor. Ev araba gibi büyük miktarlı alışverişlerde sürekli borç ve
faiz ilişkisine girmek zorunda kalıyor. Kendisine bir ev ya da araba alırken
adeta bir tane de banka ya da devlete almak zorunda kalıyor.
Ayrıca sınırsız para rejimlerinde istenildiği anda
istenildiği kadar rezerv para üretilebilir. Sadece bilgisayar tuşlarına
basmanız yeterli. Oysa Altın Gümüş ya da Bitcoini istediğiniz gibi öyle
masrafsız üretemezsiniz.
Sınırsız para sisteminde ekonomi ne zaman kötüye gitse
“hop!” istenildiği kadar para üretiliyor. Aslında batması gereken verimsiz
işletmeler yüzdürülüyor. Kendi kazandığı para borcunun faizini bile ödeyemeyen
“zombi şirket” sayısı her gün artıyor. Ekonomi kötü işletmeleri ayıklayıp bir
türlü sağlığına kavuşamıyor.
Sınırsız para ekonomi artık sağlıklı olmadığı için özellikle
üretime yeterince giremiyor. Normalde şirketlere finansman sağlaması gereken
borsalara giren bu sınırsız paralar anlamsız artışlarla buraları kumarhaneye çeviriyor.
Normalde her insanın barınma ihtiyacını karşılaması gereken konutları yatırım
aracına dönüştürüyor. Sürekli fiyatları artan nitelikli konutlar nüfusun
çoğunluğu için ulaşılmaz hale geliyor.
Üstelik bu sınırsız para sisteminin insanlık gelişiminin son
üstün icadı falan olduğu da külliyen yalan. Daha 1260’larda Çin’de Kubilay Han
zamanında İmparatorluk hiçbir şeye dayanmayan sınırsız basılabilen kağıt para
kullanıyordu. Bugün sınırsız paraları savunan borsa ve emlak balonlarına ise
toz kondurmayan bu sözde ‘uzmanlar’ın dedikleri doğru olsa Çin o tarihten bu
yana sürekli sınırsız para kullanırdı. Oysa sınırsız para üretmenin sonu
hiperenflasyon oldu ve Çin tekrar altın ve gümüşe döndü. Tıpkı daha sonra
1600’lerde Johan Palmstruch döneminde İsveç ya da 1700’lerde John Law döneminde
Fransa ya da başka sayısız örnekte olduğu gibi. Sınırsız para rejimleri daima
yüksek enflasyonla çöktü ve yerini sınırlı altıngümüş rejimlerine bıraktı.
İşte değer saklama işlevi çalışmayan bugünkü ‘modern’ sınırsız para sistemi de
küresel ekonomiyi yeni bir felakete doğru sürüklüyor.
Bu durumda elbette vatandaş çalışan para sistemine yani
değer saklama işlevi bozulmamış para sistemine ilgi duyuyor.
Güya ekonomi uzmanı olan bu arkadaşlara göre para ekonomide
‘kan’dır. Vücuda enerji verir onu canlandırır. Yani ne ekonomiden ne
biyolojiden anlıyorlar. Kan vücutta enerji üretilecek maddeleri hücrelere
taşır. Hücrelerin artıklarını da dışarı alır. Para ekonomide enerji falan
taşımaz. Ekonomide enerjiyi enerji nakil hatları taşır. Ya da enerji üretilecek
maddeleri ulaştırma sistemi taşır. Siz hiç 100 TL’nin Termik santrale kömür
taşıdığını gördünüz mü? Ya da 100 doların nükleer santrale uranyum götürdüğüne
şahit oldunuz mu?
Doğrusu şu: Para ekonominin bilgi ve sinyalizasyon sistemidir. Kimin duracağını
kimin gideceğini belirler. İlerlemesini istediğiniz sektöre para verirsiniz.
ilerlemesini istemediğiniz yerlerden parayı çekersiniz. Para bir yerden
çıkıyorsa herkes oranın tehlikeli olduğunun sinyalini alır. Kimse oraya gitmez.
Para sistemi sınırlı olsaydı para üretime kayar doğru risk
sinyalleri verirdi. Başarısız işletmelere kırmızı ışık başarılı işletmelere
yeşil ışık yakardı. Oysa bugün artık başarılı başarısız tüm kurum kuruluşlara
ışıklar hep yeşil. Bu durumda tarihte hep olduğu gibi: Büyük bir zincirleme
trafik kazası her an bizi bekliyor.