Bu yazımızda, en büyük altcoin Ethereum nedir, Ethereum nasıl çalışır, Ethereum nasıl alınır, ETH nedir, ne değildir gibi birçok sorunun yanıtını bulabilirseniz. Hazırsanız Ethereum nedir yazımıza başlayalım.
Ethereum, Vitalik Buterin tarafından geliştirilmiş, Bitcoin gibi Blockchain teknolojisi üzerine inşa edilmiş, açık kaynaklı merkeziyetsiz bilgi işlem platformudur. Sadece bir yazılım platformu olmayan Ethereum, aynı zamanda akıllı sözleşmeler de sunan bir programlama dilidir.
[toc]
Ethereum Hakkında Temel Bilgiler
Proje Adı | Ethereum |
Kurucusu | Vitalik Buterin |
Çıkış Tarihi / Piyasaya Çıkış Tarihi | 2013 / 2015 |
Teknik Belge (White Paper) | Ethereum Teknik Belgesi |
Protokol | Proof of Stake (PoS) |
Kısaltması | ETH |
Toplam Piyasa Değeri | [mcrypto coin=”ETH” info=”marketcap” realtime=”on”] |
ETH Fiyatı (TL) | [mcrypto coin=”ETH” currency=”TRY” realtime=”on”] |
ETH Fiyatı (ABD Doları) | [mcrypto coin=”ETH” realtime=”on”] |
ETH Fiyatı (Euro) | [mcrypto coin=”ETH” currency=”EUR” realtime=”on”] |
Resmi Web Sitesi | https://www.ethereum.org |
Ethereum Nedir?
Geliştiricilerin akıllı sözleşmeler ve diğer karmaşık yasal ve finansal uygulamalar gibi merkeziyetsiz uygulamalar oluşturmasına ve bunları dağıtık hale getirmesine olanak tanıyan, açık kaynaklı bir platformdur. Bu, Ethereum nedir sorusuna verilebilecek en temel yanıttır. Temelinde yatan teknoloji Blockchain’dir. Ethereum’u geliştiricilerin bir aracıya ihtiyaç duymadan paylaşılan defterler, dijital organizasyonlar oluşturmak ve değişmez verilere ve anlaşmalara ihtiyaç duyan diğer sonsuz olasılıklar için temeldeki Blockchain’i kullanabilecekleri programlanabilir bir Bitcoin olarak düşünebilirsiniz.
2015 yılında piyasaya sürülen Ethereum‘un geliştiricisi, Bitcoin’in temelindeki Blockchain teknolojisinin potansiyel kullanımlarını ileriye taşımak için harekete geçen ve Blockchain’i geleceğin teknolojisi olarak görerek hareket eden Vitalik Buterin’dir. Ethereum ağının kripto para birimi Ether şu anda ikinci en büyük kripto para birimidir (aynı zamanda en büyük altcoin). Bazıları, Ethereum ağından dolayı Ether’i hem değerli bir yatırım hem de en büyük kripto para birimi olan Bitcoin’i geçeceğine inanıyor.
Blockchain ve Sanal Makine
Ethereum’dan önceki Blockchain’lerle ilgili ilginç olan şey, sistemlerinin yalnızca belirli kodlanmış öğelerin, özellikle ağın desteklenen kripto para biriminin işlemler üzerinde değiş tokuş yapılması için tasarlanmış şekilde sınırlandırılmış olmalarıdır.
Vitalik Buterin, bu alanın genişletilebilir bir alan olarak görerek, bu duruma yanıt olarak geliştiricilerin bir Blockchain üzerinden gönderebilecekleri ve depolayabilecekleri verilerin biçimini özelleştirmesine olanak tanıyan bir çözüm önerdi. Bu Ethereum Sanal Makinesi’nin ve geliştiricilerin akıllı sözleşmeler olarak bilinen özelleştirilebilir işlemler geliştirmesine olanak tanıyan ilgili programlama dili Solidity’nin tanıtılmasıyla mümkün oldu.
Akıllı Sözleşmeler
Vitalik Buterin, Bitcoin’in güvenli işlem teknolojisini geliştirerek genişlettiğinde, soyut düzeyde bir işlemin kendi başına bir sözleşme ile güvence altına alındığını gördü. Basitçe ifade etmek gerekirse, bir sözleşme, iki taraf arasında bir veya iki yönlü takas vaadini güvence altına alan bir anlaşmadır. Bu nedenle Buterin, Ethereum Sanal Makinesi’ni bu düşünceyle tasarladı. Bu düşünce, Ethereum Blockchain’i üzerindeki herhangi bir işlem, her iki tarafın üzerinde anlaştıktan sonra kendi kendine yürütülmesi ve halka açık Blockchain’e kaydedilmesini kapsıyordu.
Bu kendi kendine yürütme, sözleşmeleri “akıllı” kılan ve dolayısıyla ticari hesap verebilirlik için tamamen yeni bir dünya ve dolayısıyla yeni bir ekonomik alan açan durumdur.
Merkeziyetsiz Uygulamalar (dApps)
Şimdiye kadar öğrendiklerinizden hareketle, muhtemelen Ethereum Blockchain’inde ne tür uygulamaların yapılabileceğini merak ediyorsunuz. Cevap gerçekten sınırsızdır.
Günlük olarak yaptığınız tüm işleri, gerçekleştirdiğiniz işlemleri hayal edin. İş arkadaşınıza gönderdiğiniz e-postalar, hayır kurumlarına yaptığınız bağışlar veya eviniz için ödediğiniz kiralar. Bunların hepsinde akıllı sözleşmelerden yararlanılabilir. Burayı daha açık şekilde anlatabilmek için, Ethereum’un teknik belgesinde (whitepaper) akıllı sözleşmelerin potansiyel uygulama örneklerine bakabilirsiniz. Bunlardan bazıları;
- Token sistemleri,
- Finansal türevler,
- Kimlik ve itibar sistemleri,
- Merkeziyetsiz dosya depolama ve oylama sistemleri.
Ether (ETH) ve Gas Ekonomisi
Tıpkı Bitcoin Blockchain’i ve diğer Blockchain’lerde olduğu gibi, Ethereum ağının çalışması ve güvenliği madencilerin Ether olarak bilinen Ethereum ağının kripto para birimi ödüllendirilmesiyle sağlanır. Ether, bir adresten diğerine token göndermek için tıpkı Bitcoin gibi kullanılabilirken, gas için ödeme yapmak için de kullanılabilir.
Gas, ağın tamamını yönetir. Ethereum Sanal Makinesi üzerinde yapılan her işlem ve gerçekleştirilen her akıllı sözleşme bir miktarda gas’a mal olur. İşlemi gerçekleştirmek için gereken gas miktarı, sözleşmenin veya işlemin büyüklüğüne göre belirlenir. Bu gas sistemi, ağın uzun işlemlerde kaynakları boşa harcamasının önüne geçer.
Bir geliştirici, işlemleri tamamlamak için yeterli gas’ı sağlamayan bir akıllı sözleşme uygulaması oluşturursa, ağdaki madenciler bu görev için doğrulamayı bırakacaktır. Bu, Ethereum Sanal Makinesi üzerinde saf bir şekilde uygulama geliştiren geliştiriciler için bir sorun teşkil etmektedir. Uygulama belirli sözleşmelere yeterli gas ayırmazsa, bu sözleşmeler ağ üzerinden gerçekleştirilmeyecektir. Bu, uygulamanın güvenilirliğini ve uygulamanın kullanıcı tabanının genel deneyimini olumsuz etkileyecektir. Nihayetinde bu sistem, tam ekonomik verimlilikle çalışan madenciler tarafından ağa katkıda bulunan hesaplama gücünü (hashrate) korunmasını sağlar.
Gas’ı madencilik sürecine katkıları için madencilere ödenen bir ücret olarak da düşünebilirsiniz. Ethereum Sanal Makinesi’nin en verimli şekilde çalışmasını sağlamak için madenciler belirli görevler için çalışma yaparlar. Ağ üzerinden gerçekleşen işlemlerin sayısına rağmen, bu verimlilik şeması işlem doğrulamasını zamanında tutar ve bu nedenle Blockchain’deki işlemlerin onaylanma hızı, bir gas sistemi kullanmamayı seçen Blockchain’lerden çok daha kısa sürer.
Blockchain Teknolojisi ve Kripto Paralara Olan Katkısı
Ethereum Sanal Makinesi, Ethereum akıllı sözleşmeleri veya Ethereum gas’ı olsun, Ethereum’un Blockchain topluluğuna getirdiği yenilikçi özellikler, Blockchain teknolojisindeki diğer geliştirmeler üzerinde önemli bir etki yarattı.
Akıllı sözleşmeler yeni bir teknoloji danışmanlık hizmetleri dalgası başlattı; işlemleri akıllı sözleşmeler olarak uygulayabilen firmalar, ağ işlemlerini merkezden uzaklaştırmak isteyen çok sayıda kuruluş tarafından danışmanlık olarak sözleşmeye alınmıştır. İster tedarik zinciri, finansal türevler veya siyasi parti oylama sistemleri olsun, akıllı sözleşmeler 2017’deki kripto para çılgınlığından arda kalan en büyük çıkarım oldular. Çeşitli sektörlerdeki birçok kuruluş, kripto para birimi teknolojisini ve araştırmalarını izlemek ve genişletmek için artık Blockchain departmanlarına sahip.
Ethereum şu anda piyasadaki ikinci en büyük kripto para birimi olan Ether’e (ETH) ve Blockchain’inde onlarca popüler altcoin’e ev sahipliği yapıyor.