FOMO nedir? İngilizce açılımı ‘Fear of Missing Out’. Türkçe olarak ise ‘Uçacak kaçırıcam korkusu’ diye ifade edebiliriz. Kriptopara piyasalarının en tehlikeli olgularından biridir.
Özellikle de çok hacmi olmayan altcoinlerde tecrübesiz yatırımcılar çok çabuk fiyat artışlarının arkasına takılır. Hacim düşük olduğu için biraz yatırımcı bile gelse fiyat daha da artar. Arttıkça daha fazla tecrübesiz yatırımcı gelir. İşte buralarda yatırımcılar FOMO’ya kapılır. Zaten almış oldukları pozisyonları da arttırmaya başlarlar.
Ancak elbette bir noktadan sonra hızlı alımlar yerini satışlara bırakır. Ya söz konusu altcoinin sahipleri ya da ilk yatırımcıları artık aşırı kar oluştuğunu düşünüp satış yapar. Satış dalgası yayılır ve tıpkı yukarı çıktığı gibi çok hızlı bir şekilde fiyat çakılır.
Bir coin hakkında meşhur biri bir tweet atmış, proje çok önemli bir açıklama yapacakmış, çok ciddi bir anlaşma yapmış, çok önemli borsada listelenecekmiş vs haberler FOMO’yu körükler.
Çabuk ve emek harcamadan para kazanma hatta zengin olma hayalleri aslında FOMO’yu besleyen temel etkendir. Oysa kriptopara borsaları klasik tüm diğer finans piyasalarından daha zor bir alandır. Elon Musk, meşhur Wall Street’in Kurdu filminde Di Caprio’nun canlandırdığı Jordan Belfort ve Dave Portnoy vs çok ünlü yatırımcılar bile kripto piyasalarında ya geç kalmış ya da başarısız olup çekilmiştir.
FOMO’lanmamak için ne yapmalı. Öncelikle sağlıklı kriptopara yatırımı için çok iyi araştırma yapmak gerekir. Kulaktan dolma bilgilerle değil, fenomen takip ederek değil, kendi araştırmalarınızı yaparak ilerleyin. Yatırım yapmayı düşündüğünüz coinlerin ne yaptığını, neyi amaçladığını, ekibini, hazır müşteri ya da takipçi kitlesinin çok olup olmadığını, yol haritasını, bu yol haritasında verilmiş tarihlere uyup uymadığını vs iyice öğrenin.
Sonra bu projeye bir piyasa değeri belirleyin. Bu proje başarılı olursa piyasa değeri ne kadar olmalıdır? Eğer herkes FOMO’ya kapılmış ve bu coini deli gibi satın almaya başlamışsa bakacağınız şey şudur: Coin hedef piyasa değerine ne kadar yakın? Eğer FOMO nedeniyle hedeflediğiniz piyasa değeri geride kalmışsa sizin için de satma zamanı gelmiştir. O noktada nefsiniz de devreye girer. Kendinizi FOMO nedeniyle aslında bu coinin piyasa değerinin daha da çok olması gerektiği yönünde kandırmayın.
Elbette kriptopara piyasalarında rasyonalite dışında hareketler olabilir. Fiyat sizin tahmin ettiğiniz piyasa değerinin üzerine de çıkabilir. Kendinizi garantiye alıp hedeflediğiniz piyasa değerine ulaşan coini tamamen elinizden çıkarabilirsiniz. Ya da teknik analizden bu noktada faydalanarak bir kısmını daha elinizde tutup sonuna kadar trendi takip edebilirsiniz.
Coin hedef piyasa değerine henüz ulaşmadığı halde fiyatı örneğin haber akışı nedeniyle bir anda çok hızlı bir şekilde artmış da olabilir. Bu teknik olarak iyi bir pozisyon değildir. Hızlı fiyat çıkışı, hızlı fiyat inişinin de tetikleyicisi olabilir. Bu durumda da teknik analiz yaparak olası tepe noktalarından bir kısım satış yaparak kar alabilir, coin düştüğünde dipten bu sefer daha fazla miktarda coin ekleme yapabilirsiniz. Elbette bunların hepsi risktir. Ben hareket etmiyorum ister düşsün ister çıksın hedefe gelince ancak satarım diye de düşünebilirsiniz.
Bu noktada da hedefleri ne kadar gerçekçi belirlediğiniz çok önemlidir.
Sözün özü kulaktan dolma bilgiler, flaş haberler, meşhur ya da kriptofenomeni açıklamaları vs ile ani kararlar vermeyin. FOMO’ya kapılmayın. Galeyana gelmiş kalabalıkları değil aklınızı dinleyin.