Andrew Urquhart önde gelen İngiliz üniversitelerinden Reading Üniversitesinde ekonomi profesörü olarak çalışıyor. Urquart Bitcoinin nereye gittiğine dair çarpıcı görüşlerini bizlerle paylaştı.
Bitcoin ABD-Çin gerilimleri Brexit ve tabii ki uluslararası bir salgın dahil olmak üzere normalde yatırımcıları ihtiyatlı kılacak birçok olumsuz gelişmeye rağmen 2020de kayda değer bir artış elde etti. Pandemi korkuların artmasıyla birlikte Mart ayı ortasında 4748 dolara düştü ve geçen hafta 42 bin doların üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyelerine tırmandı. Bitcoin her gün gazete manşetlerine taşındı ve aynı zamanda diğer kripto para birimlerinin fiyatlarını da yükseltti.
Bu Büyük Fiyat Artışını Ne Tetikledi ve 2017 Balonundan Farklı mı?
Muazzam fiyat artışının bir nedeni emeklilik planları üniversite bağış fonları ve yatırım ortaklıkları gibi büyük ölçekli kurumlardan büyük bir yatırımcı akını olmasıdır. Bitcoin fiyatının yaklaşık 20 kat artarak yaklaşık 20 bin dolara yükseldiği ancak bir yıl sonra en düşük 3 bin dolara gerilediği 2017deki son boğa piyasasında durum böyle değildi. 2017de kripto para birimi ekosistemine birçoğu Bitcoinin kıtlığından ve küresel finansal sistemin dışında kaldığı gerçeğinden etkilenen bireysel perakende yatırımcıları hakim oldu. 2017 boğa piyasası klasik bir finansal balonun ve (FOMO) ile satın alan yatırımcıların tüm belirtilerini taşıyordu.
Bitcoine Olan Güven Arttı
Bu sefer milyarder yatırımcı Paul Tudor Jones ve sigorta devi MassMutual gibi büyük isimler yoğun bir şekilde yatırım yaptılar JP Morgan gibi eski BTC eleştirmenleri bile şimdi Bitcoinin parlak bir geleceği olabileceğini söylüyor. Bunların hepsi kripto para birimine olan güveni artırmaya yardımcı oldu ve daha yaygın hale geldiğini gösteriyor.
Bitcoin ayrıca tüketiciye dönük birkaç büyük ödeme şirketiyle de destekleniyor. PayPal artık müşterilerin doğrudan PayPal hesaplarından Bitcoin satın almalarına tutmalarına ve satmalarına izin veriyor. Rakip dijital ödeme firması Square Kasım ayında Cash App kullanıcılarının çoğunun dijital para birimini satın aldığını ve ortalama olarak eskisinden daha fazla satın aldığını bildirdi. Bitcoini bir ödeme şekli olarak kabul eden satıcıların sayısı hızla artıyor. Muhtemelen en önemlisi Visa Bitcoine karşı olumlu bir tavır sergilemeye başladı. Ekim ayında önde gelen kripto borsası Coinbase ile Bitcoin ile ilgili bir kredi ve banka kartını duyurdu. Bitcoin kullanmanın gittikçe daha da çeşitlenmesi daha fazla insanın onu tutmak isteyeceği anlamına geliyor.
Bitcoin karanlık ağda uyuşturucu satın almak için bir yöntem olarak kullanıldığı günlerden bu yana çok daha olgun hale geldi. Bitcoin dijital cüzdanlarına anahtarlarına ve borsalarına erişim daha kolaydır ve daha önce olduğundan çok daha güvenilir bilgiler vardır.
Bitcoin vadeli işlemleri ve opsiyonları gibi finansal ürünlerin yanı sıra blok zinciri ile ilgili fonların piyasaya sürülmesi aksi takdirde oynaklıktan korkabilecek yatırımcıların dahil olmasına izin verdi. Bitcoin vadeli işlemleri yatırımcıların kripto para biriminde “kısa pozisyon alarak” düşen fiyatlar hakkında spekülasyon yapabilecekleri anlamına gelir. Nobel ödüllü Robert Shiller 2017 balonunun o sırada Bitcoin vadeli işlemlerinin olmaması gerçeğiyle bağlantılı olabileceğini öne sürdü.
Enflasyon ve Bitcoin
Tüm bu ana akım coşkunun yanı sıra COVID-19un getirdiği ekonomik kriz dünya çapındaki hükümetlerin büyük teşvik paketleri onaylamalarına yol açtı ve birçok merkez bankası daha fazla para bastı. Bu enflasyonu artırabilir ve bu da insanların satın alma gücünü düşürür. Nitekim geçen yıl ABD Merkez Bankası yüzde 2lik enflasyon hedefini gevşettiğinde yükselen fiyatlara biraz daha toleranslı olacağının sinyalini verdi. Bu tehdit karşısında Bitcoin gibi yatırımlar bir değer deposu olarak kabul ediliyor. Şimdiye kadar var olacak maksimum Bitcoin sayısı 21 milyon olarak belirlendi (protokol değişmedikçe) ve halihazırda dolaşımda yaklaşık 185 milyon Bitcoin var.
Yeni coinlerin arzı da yavaşlıyor çünkü Bitcoin madencilerinin blok zincirindeki işlemleri doğrulamak için aldıkları ödül kabaca her dört yılda bir BTC12.5ten BTC6.25e düştü. Bu kıtlık değerli metallerinkiyle karşılaştırılabilir. Merkez bankaları bile kripto para birimlerini benimsiyor. Rusya Çin Kanada AB ve diğerleri ya kendi ülkeleri için halihazırda merkez bankası dijital para birimleri (CBDCler) üzerinde çalışıyorlar ya da bunu yapma niyetlerini detaylandıran teknik incelemeler yayınlıyorlar. Bu eski finans dünyasındaki güçlerin kripto para birimlerini gelecek olarak gördüğünün açık bir işaretidir. Bu arada ABD federal düzenleyicisi perakende bankalarının geleneksel para birimlerine sabitlenmiş kripto para birimleri olan stablecoin ile ödeme yapabileceğini duyurdu.
Sırada Ne Var?
Bu nedenle son Bitcoin fiyat değerlenmesinin 2017ye göre daha önemli olabileceği görülüyor. Ancak herkes aynı fikirde değil
Rosenberg Research and Associatesin baş ekonomisti ve stratejisti David Rosenberg Bitcoinin bir balon içinde olduğuna ve yatırımcıların nasıl çalıştığını anlamadıklarına inanıyor. Rosenberg 2008-2009 küresel mali krizine yol açan ABD konut piyasası balonunu tanımlamasıyla tanındığı için baloncuklar hakkında yorum yapmak için güvenilir bir isim.. Yatırımcıların Bitcoinin nasıl çalıştığını anlamadıklarına ve klasik sürüyü takip eden bir balonda olduğuna inanıyor ancak kripto para birimi konusunda uzman olmadığını da kabul etti. Bu arada fiyattaki büyük oynaklık hala bazı kurumsal yatırımcıları endişelendirecek önemli bir sorun.
Peki neye inanmalı? 2021deki Bitcoin fiyatı için çok sayıda yükseliş tahmini var.
Önde gelen kripto borsası Gemininin kurucuları Tyler ve Cameron Winklevoss Bitcoinin sonunda 500 bin dolara ulaşacağına inanırken bir Citigroup analisti Aralık 2021e kadar 318 bin dolar fiyat öngörüyor. Açıkçası bu kişiler ve kurumlar Bitcoine yatırım yaptılar ve rakamlar konusunda fazla iyimser olabilirler. Bununla birlikte BTCnin Mart 2020de 30 bin dolara ulaşma ihtimali imkansız görünüyordu. Fiyat buradan nereye giderse gitsin önde gelen kripto para biriminin kaderi açıkça önümüzdeki yıl dünyanın en büyük finansal hikayelerinden biri olacak.
