Para her zaman güçlü bir araç oldu. Para üzerinden irade dayatıldı değerler dayatıldı. 2.Dünya Savaşından sonra dolar uluslararası para sisteminin temeli oldu. Bu durum ABD hükümetlerine çok güçlü bir araç vermiş oldu. ABD finans sistemi kurgusu üzerinden İran’ı Kuzey Kore’yi yani kendine göre sevimsiz gördüğü her ülkeyi tehdit etti.
Fakat zaman içinde ABDnin küresel ekonomideki payı azaldıkça ve Çin ile Hindistan gibi ülkelerin payları büyüdükçe ülkeler dolara alternatif aramaya başladırlar.
Ve paranın temel doğası değişmeye başladı
11 yıl önce ortaya çıkan Bitcoin modern finansal sistemin hantallığına karşı dünyanın herhangi bir yerinde herhangi bir yere neredeyse hiç bir ücret ödemeden dakikalar içinde işlemleri gerçekleştirme imkanı sundu.
ABD’nin sevimsiz bulduğu ülkeler de boş durmadı. Çin para birimini dijitalleştiriyor İran kripto parayı destekliyor. ABD artık dijitalleşen para kripto parayla da mücadele ediyor. Dijital yuan aslında bitcoin modelinin tam bir tersi. Oluşturulan tüm veriler merkezi olarak yerleştirilecek o da başka bir konu.
Harvardda Larry Summers ve başka isimler kripto para konusunu tartışmak için zaman harcadılar. Bazıları ABDnin oyuna girmesi gerektiğini diğerleri yapmaları gereken tek şeyin mevcut sistemde iyileştirmeler yapmak olduğuna inandıklarını ifade ettiler.
Ve Facebook Libra ile gündeme bomba gibi düştü
Aniden dünyanın en büyük en güçlü (ve en tartışmalı) şirketlerinden biri dijital para dünyasına girdi.
Ardından bir telaş…
ABD Kongre’si Libra’yı durdurmaya çalıştı. Kongre’deki en büyük endişe Facebook’un bu bilgilerle ne yapacağı oldu.
Amerikan Merkez Bankası Fed Facebook’un kripto parasını inceledi. Fed Başkanı Powel Libra’nın potansiyel büyüklüğü sistematik açıdan önemli olacak sistematik risk artabilir dedi. Fed guvernörlerinden Brainard Facebookun Libra projesinin bazı temel varlıklardan oluşan sepete nasıl bağlanabileceği gibi esas nitelikli bir dizi yasal ve piyasa düzenlemesi zorluklarıyla karşı karşıya olduğunu söyledi.
Brainard’a göre tüketici hakları açısından belirsizlik taşıyan Facebookun Libra konsepti bir stabilcoin olarak kendini hala ispatlayamadı.
İngiltere Merkez Bankası Başkanı Carney ise konuya daha geniş bakıyor önyargılı değil. Carney’e göre kripto para sistemik bir risk değil anacak düzenleyici bir sistem içine girmeli. İngiltere Merkez Bankası ise Libra ödeme sistemleri için sistemik olarak önemli olacak potansiyele sahip dedi.
Facebookun hamlesi Avrupa Birliğinde parçalanmış ödeme ortamını tekrar gündeme getirdi. ABD kart şirketleri plastik ödemelere hükmediyor ve bloğun 28 ülkesindeki hızlı işlem maliyetlerini düşürmek için ortak bir sistem ortaya çıkmadı. Gizli olduğu ifade edilen bir Avrupa Merkez Bankası (ECB) belgesine göre Avrupadaki ödemelerin çok pahalı kalması durumunda ECB tarafından desteklenen bir dijital para birimi gerekli olabilir ve olası bir onay düşük nakit kullanımı işaretleri ile hızlandırılabilir.
Deutsche Bankın bir araştırmasına göre 2030 yılına gelindiğinde alternatif para birimlerine olan talep artacak dijital para birimleri de sonunda para
yerine geçecek.
“Imagine 2030” raporunda Deutsche Bank stratejisti Jim Reid mevcut para sisteminin son yıllarda özellikle de kripto para birimleri ortaya çıkmasıyla karşılaştığı zorlukların arttığını vurgulayarak insanların fiziki olamayan ödeme şekilleri ve anonimlik taleplerinin daha fazla kişiyi dijital para birimlerine götürebileceğini belirtti.
Daha geniş bir kabul için dijital varlıkların üç büyük engelin üstesinden gelmesi gerekiyor. Bunlar fiyat istikrarı gerektiren ve ödeme pazarında küresel erişime olanak sağlayacak hükümetlerin ve düzenleyicilerin gözünde algılanan meşruiyeti içeriyor. Reide göre mobil uygulamalar ve kart sağlayıcılar gibi kilit paydaşlarla ittifaklar kurulması bu gelişmeyi sağlayacak.
Aslında görülüyor ki Batı’nın güç merkezleri “Buna hazır mıyız? Sadece teknik olarak değil yasal olarak da hazır olabilir miyiz ? diye soruyor. Sormak iyidir sora sora çözüm bulunur…
