Biz ticaret savaşları sona erer mi diye sorarken Trump savaş alanını genişletiyor. Şimdi tekrar radarda AB ülkeleri var. Ama Trump sadece Çin gibi AlmanyaFransa gibi büyük ekonomileri değil gelişen ülke ekonomilerini de tehdit ediyor. Haftaya ABD’nin Arjantin ve Brezilya’ya alüminyum ve çelik tarifeleri getirmesiyle başladık. Gelişen ülkeler için açık bir tehdit.
Zaten ortalık karışık büyüme meselesi sancılı ticaret yavaşlamış gelişen ülkelerin iç sorunları devam ederken bu karışık tabloya yeni belirsizlik dokunuşları can sıkıcı.
Bütün bu endişeler gelişen ülke paralarını da vuruyor.
Yılbaşından bu güne
Dolar/Brezilya Reali yüzde 8
Dolar/Arjantin Pesosu yüzde 58 yükselmiş
Aşağıda MSCI yükselen piyasalar para birimi endeki grafiği var.
Endeks hızlı bir yükselişten sonra Kasım ayı başından bu yana %1 düştü. En çok değer kaybeden para birimleri Latin Amerika ülkeleri para birimleri oldu.
Yukarıdaki grafik MSCI dünya endeksi. Yılbaşından bu yana %20 yükseliş var. MSCI gelişen piyasalar endeksi performansı ise yüzde 77’de kalmış. O da aşağıda görülebilir.
Merkez bankalarının senkronize faiz indirimleri borsaları yükseltti ABD borsaları zirvelere gitti Avrupa borsaları yılın en yüksek seviyelerini Kasım ayında gördü.
Gelişen piyasalarda aynı performans yok çünkü bu ülkeler küresel büyümeye çok hassas. Çin gelişen ülkeler için çok önemli bir ülke. Çin büyük bir alıcı. Çin yavaşladıkça ticaret savaşı Çin ekonomisini yordukça özellikle emtia üreticisi ülkeler sarsılıyor.
Latin Amerika ülkeleri için siyasi belirsizlik ekonomik zayıflıkla birleşince durum daha içinden çıkılma hale geliyor.
Değer kaybeden sadece Brezilya reali Arjantin pesosu değil. Şili’deki karışıklığı izliyorsunuz. Şili pezosu 3 ayda dolara karşı yüzde 10 değer kaybetti.
Şili Kolombiya Bolivya bu ülkelerdeki protesto dalgaları birikmiş eski sorunlarla ve geleceğe yığılan problemler birlikte 2020 için iyi şeyler düşünmeyi zorlaştırıyor. Yani Latin Amerika için 2020 kolay bir yıl olmayacak.
Kim fark yaratabilecek?
Bu sorunun cevabı Hindistan Türkiye Brezilya Rusya S. Arabistan ve Güney Afrika olarak görülüyor. Bu ülkelerde büyümenin 2020 yılında hızlanması bekleniyor.
